102 jaar oud was ze. In haar hoofd nog zo fit als een hoentje, maar haar lichaam was er wel klaar mee. Dus daar ging ze, zittend in haar stoel, op weg naar het onbekende. Ons achterlatend met haar lessen.
Gisteren namen we afscheid van haar. Ik had de eer zelf ook iets te mogen zeggen. Ter voorbereiding luisterde ik het interview terug dat ik 3 jaar geleden met haar had, net voor haar 100e verjaardag.
Wat bleek? Mijn oma was een Stoïcijn!
Volgens de Stoïcijnen – filosofen die leefden in de eerste eeuwen na Christus – moet je je focussen op dat wat binnen je controle ligt en accepteren wat buiten je macht ligt. En dat was precies hoe ‘ons oma’ leefde.
Omdat ik denk dat ook anderen van mijn oma kunnen leren, hierbij haar drie basisprincipes:
Principe 1) Leef simpel!
Ons oma gaf helemaal niets om aanzien, om geld of om likes. Toen ik haar vroeg wat ze het liefste zou doen als ze alles nog zou kunnen doen, zei ze: fietsen. Waarheen? ‘Gewoon, in de omgeving. Met andere mensen. En gezelligheid.’ Oma had niet veel nodig; ze was blij met het kleine. Met een echte like van de mensen die haar naasten waren.
Principe 2) Heb échte aandacht voor de ander
Oma belde op verjaardagen altijd. En iedereen. Haar aandacht was puur. Oma belde niet om te bellen. Om haar to do’tje van haar lijstje te halen. Nee, ze belde omdat ze het belangrijk vond aandacht voor de ander te hebben. Toen ik haar laatst belde, drukte ze me weg. Wat bleek: mijn oom en tante waren op bezoek en die kregen nu haar aandacht; Jorisje kwam later wel. En terecht!
Oma was er voor de ander; ze gaf zichzelf helemaal. Dat bleek ook gisteren wel tijdens de afscheidsbijeenkomst, waar zij zelf niet bij was. Oma bleek haar lichaam aan de wetenschap ter beschikking te hebben gesteld…
Principe 3) Ben dankbaar
Het woord dat ik oma misschien wel het vaakst heb horen zeggen is ‘dankjewel’. Ze beschouwde niets als vanzelfsprekend. Elke dag kwam wel een van haar kinderen langs en elke dag opnieuw bedankte ze hen voor hun komst. Ik ben ervan overtuigd dat haar dankbaarheid ervoor heeft gezorgd dat ze op zo’n mooie manier 102 heeft mogen worden. Uit onderzoek blijkt namelijk dat dankbaarheid goed is voor je mentale en fysieke gezondheid, en voor meer veerkracht.