Inspiratie. Goeroe. Falen. Zomaar een paar veel betekenende woorden die we vroeger maar heel af en toe gebruikten, maar die tegenwoordig honderden malen per dag over het internet vliegen. Het resultaat: de woorden verliezen hun waarde en uiteindelijk hun oorspronkelijke betekenis. Een pleidooi voor de invoering van een beschermdewoordenlijst.

#inspiratie
Hoe vaak word jij nu echt geïnspireerd? Een paar keer per jaar? Of ben jij zo’n geluksvogel die meerdere malen per maand een stoot inspiratie krijgt? Als je sommige mensen op Twitter mag geloven, is het ook best mogelijk meerdere malen per dag geïnspireerd te worden. Door een goed artikel te lezen bijvoorbeeld. Of door getuige te zijn van een leuke presentatie. Ik ben jaloers. Waarom maak ik dat zo weinig mee?

Goeroe
Hoeveel mensen zouden er op deze aarde door anderen als goeroe getypeerd worden? En hoeveel mensen zouden zichzelf goeroe noemen? Mijn antwoord op beide vragen: steeds meer. Was de goeroe oorspronkelijk een geestelijk leider met volgelingen, later verwerd hij tot een bekend persoon wiens meningen een hoog aanzien genieten. En tegenwoordig zijn er zelfs mensen die zichzelf in hun twitterprofiel het stempel ‘goeroe’ opplakken. Hoezo een devaluatie van het woord?

#fail
Je ziet het wanneer een trein te laat komt. Wanneer de klantenservice zijn werk niet goed doet. Of wanneer je tijdens een wedstrijd voor open goal mist. #fail, #fail en nog eens #fail. We falen nogal eens. Vast niet meer dan vroeger, maar het wordt alleen wat vaker opgemerkt en doorverteld. En doorverteld en doorverteld. Resultaat: het woord ‘falen’ wordt nu ook gebruikt wanneer iemand een klein foutje maakt.

Zonde
We communiceren ons tegenwoordig een ongeluk. Op Facebook, op Linkedin en vooral op Twitter. We laten de wereld weten waar we zijn, wat we doen en vooral wat we vinden. En dat is prima. Daar doe ik zelf ook gezellig aan mee. Maar exhibitionistisch als we zijn willen we anders zijn dan de rest. We willen ons onderscheiden van de rest, bijvoorbeeld door te laten zien dat wat wij meemaken ‘inspiratie’ is. Probleem is alleen dat er geen woord bestaat dat meer betekent dan dat woord betekent. Je zit al aan het topje van de woordenberg; hoger kun je niet. Door alles maar ‘inspiratie’ te vinden, verliest het woord zijn oorspronkelijk veelzeggende betekenis. Het komt naast het woordje ‘leuk’ te staan: veelgebruikt en nietszeggend. En daar heb ik een probleem mee. Als we zo doorgaan hebben we straks geen veelzeggende woorden mee over. Dat is zonde van de mooie woorden. Maar erger: het zorgt er voor dat we moeilijker verdieping aan kunnen brengen in onze gesprekken.

Nieuws: de beschermdewoordenlijst
De woorden ‘inspiratie’ en ‘goeroe’ zijn besmet. Ik gebruik ze niet meer. De veelvraten hebben de zeldzame woorden aangerand; er een nietszeggende lading aan gegeven. Om ervoor te zorgen dat de woorden hun betekenis weer terugkrijgen, pleit ik voor een beschermdewoordenlijst: een lijst met betekenisvolle woorden die hun betekenis dreigen te verliezen. Te vergelijken met The IUCN Red List of Threatened Species. Om de woorden op de lijst echt te beschermen mag iedereen de woorden op die lijst maximaal één keer per maand online gebruiken. Zodat we onze woorden weer zorgvuldig uitkiezen. Zodat we niet elke lezing die ‘wel leuk’ is ‘inspirerend’ noemen. En zodat we niet iedereen die iets kan direct ‘goeroe’ noemen. Woorden brengen je namelijk alleen maar verder, wanneer je ze goed gebruikt.

Help mee!
Vraag aan u: welke veelbetekenende woorden moeten gered worden en komen dus voor een plekje op de beschermdewoordenlijst in aanmerking. Laat het me weten!

Update: De beschermdewoordenlijst bevat voorlopig de volgende woorden: inspiratie, falen, goeroe, vrijheid, uitdaging, klokkenluider, zingeving, boeiend verhaal, verslavend, episch, top, held, passie, super, optimaal en bizar. Met dank aan allen die gereageerd hebben.